- De economische krimp die in het eerste kwartaal van dit jaar plaatsvond, heeft vooralsnog amper effect op de arbeidsmarkt en het ondernemersvertrouwen.
- Volgens het CBS zat 3,4 procent van de beroepsbevolking in april zonder betaald werk.
- Het statistiekbureau stelt dat in de meeste bedrijfstakken het vertrouwen positief is. Vooral in de horeca en de bouwnijverheid is het vertrouwen hoog.
- Lees ook: Loonkosten stijgen voor werkgevers met €17 miljard dit jaar: deze 6 sectoren gaan krimpen
De Nederlandse economie heeft in de eerste drie maanden van 2023 een stap terug gedaan, maar tegelijk blijft de arbeidsmarkt krap. Dit is onder meer te zien aan de werkloosheid, die in april verder is gezakt.
De economie kromp met 0,7 procent ten opzichte van het vierde kwartaal van vorig jaar, zo blijkt uit een eerste raming die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandag publiceerde.
Op de arbeidsmarkt is het beeld echter behoorlijk positief. De werkloosheid is in april zelfs licht afgenomen, na een stabilisering in de voorgaande maand. De arbeidsmarkt is al geruime tijd erg krap en economisch mindere vooruitzichten hebben daar weinig verandering in gebracht.
Volgens het CBS zat 3,4 procent van de beroepsbevolking vorige maand zonder betaald werk, op basis van de nieuwste cijfers. In maart bleef de werkloosheid vrijwel stabiel op 3,5 procent.
In april waren 343.000 mensen van 15 tot 75 jaar werkloos. Over de afgelopen drie maanden nam het aantal werklozen af met gemiddeld 6.000 per maand.
Het aantal werkenden steeg in dezelfde periode met gemiddeld 9000 per maand en bedroeg 9,7 miljoen. Daarmee heeft iets meer dan 73 procent van de Nederlandse beroepsbevolking een baan. Dit percentage is sinds december ongeveer even hoog gebleven.
In april hadden 3,6 miljoen mensen om uiteenlopende redenen geen betaald werk. Naast werklozen ging het om 3,2 miljoen mensen die niet recent hebben gezocht en/of niet direct beschikbaar zijn voor werk. Zij worden niet tot de beroepsbevolking gerekend. Het gaat voornamelijk om mensen die met pensioen zijn of niet kunnen werken vanwege ziekte of arbeidsongeschiktheid.
Over het algemeen is de werkloosheid het hoogst bij jongeren van 15 tot 25 jaar. Onder hen nam de werkloosheid de afgelopen maanden toe, van 7,5 procent in december vorig jaar naar 7,9 procent in april. Dat is wel iets minder dan de 8 procent in maart. Bij 45-plussers is de werkloosheid het laagst. In april ging het om 2,1 procent. Dat is het laagste percentage sinds 2003.
Met de daling van de werkloosheid onder 45-plussers nam ook het aandeel langdurig werklozen af. Langdurige werkloosheid komt doorgaans het vaakst voor bij 45-plussers. Bij jongeren is de werkloosheid vaker van korte duur. Van de werklozen in het eerste kwartaal van 2023 was 18 procent langdurig werkloos. Begin 2015 was dit nog 43 procent.
Het UWV verstrekte in april 156.000 WW-uitkeringen. Dat zijn er 1900 minder dan in maart. Het aantal lopende WW-uitkeringen nam in bijna alle sectoren af in april. De grootste afname was bij uitzendbedrijven, landbouw en bouw.
Ondernemersvertrouwen stijgt licht
Niet alleen het beeld op de arbeidsmarkt blijft redelijk positief, ook het ondernemersvertrouwen is redelijk sterk.
Voor het tweede kwartaal van dit jaar stijgt het ondernemersvertrouwen licht, nadat de stemming in het eerste kwartaal eveneens positief was, meldt het CBS op basis van een peiling in samenwerking met de Kamer van Koophandel, het Economisch Instituut voor de Bouw en de werkgeversverenigingen MKB-Nederland en VNO-NCW.
Volgens de zogeheten Conjunctuurenquête Nederland staat de stemmingsindicator nu op een stand van 7,5. Daarmee gaat de index verder omhoog. In het vierde kwartaal van vorig jaar was de stemming nog licht negatief.
De onderzoekers stellen dat in de meeste bedrijfstakken het vertrouwen positief is. In de horeca nam het vertrouwen het sterkst toe, dankzij optimisme over de gerealiseerde en verwachte omzet. In de bouwnijverheid is het vertrouwen juist weer het hoogst. Ondernemers in die bedrijfstak zijn veel positiever gestemd over de ontwikkeling van de productie dan in het voorgaande kwartaal.
Daar staat tegenover dat in de autohandel en -reparatie het ondernemersvertrouwen het sterkst is gedaald. Ook in de bedrijfstak vervoer en opslag is de stemming sterk gedaald en zelfs omgeslagen naar negatief.
MKB-Nederland en VNO-NCW zeggen dat de cijfers aansluiten bij de krimp van de Nederlandse economie die het CBS dinsdag meldde. "We zien weliswaar een lichte stijging van het ondernemersvertrouwen, maar onderliggend blijft de situatie kwetsbaar", geven ze aan in een reactie.
Volgens de ondernemersorganisaties is sprake van een optelsom van problemen. "Vooral het tekort aan arbeidskrachten en productiemiddelen blijven de ondernemers parten spelen en vallen op in de nieuwe cijfers. Inmiddels begint ook ‘onvoldoende vraag’ voor steeds meer ondernemers een probleem te worden. Zorgelijk is verder ook dat er nu al vijf kwartalen op rij meer ondernemers zijn die een daling van de winstgevendheid rapporteren dan een stijging van de winstgevendheid."
